Monitor OCIVI 2024
Beleidsprogramma gericht op anti-discriminatie en inclusie
Samenvatting
Discriminatie en racisme in de sport aanpakken blijft een lastige opgave. Gemaakte actieplannen, goede voornemens en harde afspraken leiden wel tot kleine stapjes vooruit. Dat blijkt uit deze Monitor OVIVI (Ons Voetbal Is Van Iedereen) en OCIVI (Onze Club Is van Iedereen).
Over OVIVI en OCIVI
Begin 2020 startte het driejarige actieplan tegen racisme en discriminatie in het voetbal (OVIVI 1). Dit plan richtte zich op bewustwording van verschillende vormen van discriminatie in het betaald en amateurvoetbal en op het bevorderen van sociale inclusie.
In september 2023 ging OVIVI 2 van start. In 2023 startte ook het beleidsprogramma Onze Club Is van Iedereen (OCIVI) van NOC*NSF. OCIVI is geïnspireerd op OVIVI. NOC*NSF, de KNVB en het ministerie van VWS hopen dat de OVIVI-aanpak ook voor andere sporten kan werken.
Aanknopingspunten voor de toekomst
Binnen OVIVI 2 zijn belangrijke stappen gezet die aanknopingspunten bieden voor het vervolg, stellen de onderzoekers van het Mulier Instituut in de Monitor. Eén daarvan is de koppeling van de campagne ‘Discriminatie=Kansloos’ aan de inzet van interventies op amateurverenigingen. Ook heeft de KNVB heeft maatregelen uitgerold voor betaaldvoetbalorganisaties (BVO’s). Maar de afname van trainingsprogramma’s en procesbegeleiding onder BVO’s blijven vooralsnog beperkt.
Breder dan alleen voetbal
Dankzij OCIVI haken nu ook andere sportbonden (bijvoorbeeld de hockey- en tennisbond) en brancheorganisaties (zoals NL Actief) aan. Dat heeft volgens de onderzoekers absoluut meerwaarde. De sportbrede aandacht voor de aanpak van racisme en discriminatie en het bevorderen van inclusie, geeft een impuls aan de samenwerking met gemeenten en sportserviceorganisaties. Die zijn een belangrijke gesprekspartner van de clubs, met op lokaal niveau een aanjagende functie.
Racisme en discriminatie tegengaan krijgt nog weinig prioriteit
In de Monitor OCIVI wordt gesteld dat veel bonden en brancheorganisaties antidiscriminatie en inclusie nog niet als prioriteiten zien. De aangeboden interventies worden daardoor minder afgenomen dan ze samen met NOC*NSF beogen. Tegelijkertijd helpt het niet dat veel van de aangeboden interventies - overgenomen van OVIVI - te zeer op voetbal en teamsport zijn gericht. Daarin herkennen veel andere sporters en sportbestuurders zich niet.
Blijvende aandacht nodig
Blijvende aandacht voor antidiscriminatie om dit thema op de (beleids)agenda te houden, is noodzakelijk. Het zou goed zijn als er in 2025 plannen gemaakt worden over hoe OVIVI en OCIVI hier vanaf 2026 mee verder kunnen.
Monitor OVIVI 2024. Aanvalsplan tegen racisme en dicriminatie in het voetbal.
Literatuurverwijzing: Kwaasteniet, R. de, Aydoğan, G.N., Visser, T., Cremers, R., & Elling, A. (2025). Monitor OCIVI 2024: beleidsprogramma gericht op anti-discriminatie en inclusie. Utrecht: Mulier Instituut.