Sport en bewegen door mensen met een chronische aandoening
Samenvatting
Sporten en bewegen is goed voor de gezondheid van mensen met een chronische aandoening. Een grote meerderheid van deze mensen geeft dat zelf ook aan. Maar veel van hen ervaren belemmeringen om te gaan sporten en bewegen. Dat blijkt uit onderzoek van het Mulier Instituut.
In dit onderzoek is gekeken naar mensen met vier soorten chronische aandoeningen:
- een hart- of vaataandoening;
- een longaandoening;
- een aandoening aan het bewegingsapparaat;
- diabetes.
Wekelijks sporten en bewegen door mensen met een chronische aandoening
De wekelijkse sport- en beweegdeelname is vergelijkbaar voor de verschillende chronische aandoeningen:
- 60-70 procent wandelt wekelijks;
- 40-50 procent fietst wekelijks;
- 30-40 procent sport wekelijks.
Het percentage mensen dat wekelijks sport, is bij alle aandoeningen lager dan het percentage dat wekelijks wandelt of fietst. Mogelijk ervaren mensen met een chronische aandoening vooral belemmeringen om te sporten en minder om te bewegen (wandelen en fietsen).
Grootste belemmering: pijn en vermoeidheid
Vermoeidheid en pijn zijn veelvoorkomende klachten bij mensen met een chronische aandoening. Sporten en bewegen kunnen bijdragen aan het verminderen van deze klachten. Maar pijn en vermoeidheid vormen vaak juist ook een belemmering om te gaan sporten en bewegen. Dit maakt gaan of blijven sporten uitdagend voor mensen met een chronische aandoening.
Leeftijd en sociaaleconomische status spelen ook mee
Andere factoren hebben ook invloed op het sport- en beweeggedrag van mensen met een chronische aandoening. Bijvoorbeeld leeftijd en sociaaleconomische status (SES). Mensen met een chronische aandoening zijn gemiddeld ouder en hebben vaker een lage SES. Dat zijn twee kenmerken die samenhangen met minder sporten en bewegen.
Enquêtes onder mensen met chronische aandoeningen
Voor dit onderzoek zijn drie bronnen gebruikt:
- De data over sport- en beweegdeelname komen uit de Gezondheidsenquête van het CBS uit 2022 en 2023.
- De informatie over het sportieve leven en de mate van plezier komen uit de Leefstijlmonitor-aanvullend van het CBS uit 2023.
- De data over motivatie en belemmeringen komen uit ons eigen behoefteonderzoek voor Fonds Gehandicaptensport uit 2022.
Literatuurverwijzing: Smit, D., Gorp, M. van, & Lindert, C. van (2025). Sport en bewegen door mensen met een chronische aandoening. Utrecht: Mulier Instituut.