Familyvibes in de dojo
Ervaringen van vechtsportschoolhouders en -trainers met een migratieachtergrond
Samenvatting
Vechtsportschoolhouders en -trainers met een migratieachtergrond stellen dat discriminatie in hun vechtsportschool niet of nauwelijks voorkomt. Maar zij kunnen discriminatie niet altijd en overal voorkomen, ondanks de sterke etnische diversiteit in alle lagen van de vechtsport. Daarvoor is meer zichtbaarheid en aandacht nodig voor verschillende vormen van diversiteit, inclusie en antidiscriminatie. Dat blijkt uit kwalitatief onderzoek van het Mulier Instituut onder eigenaren en trainers van twaalf vechtsportscholen.
Vechtsport is behoorlijk divers
De vechtsportschoolhouders en -trainers omschrijven de vechtsportwereld als behoorlijk divers. Zij doelen vooral op etnische diversiteit: migranten hebben de vechtsport groot gemaakt. Zij hebben altijd moeten vechten in de samenleving om een plek te bemachtigen.
Qua gender is de diversiteit minder groot, maar het aandeel vrouwen in de vechtsport is in opmars. Volgens de respondenten draait het uiteindelijk niet om achtergrond, maar om ervaring, expertise en persoonlijke groei.
Trainers kunnen eigen ervaringen met discriminatie gebruiken
Het meenemen van de eigen ervaringen (met discriminatie) kan van meerwaarde kan zijn bij het begeleiden van sporters. Dat geven de vechtsportschoolhouders en -trainers uit dit onderzoek aan. Zowel binnen de dojo als in de omgang in het dagelijks leven daarbuiten. Ze kunnen de vechters helpen tijdens trainingen en wedstrijden door naast theoretische kennis ook ‘gevoelskennis’ te delen.
Vechtsportscholen bouwen voort op traditionele normen en waarden
Familiesfeer speelt een grote rol bij het stimuleren van diversiteit en inclusie in de vechtsport. Dat blijkt uit de manier waarop vechtsportschoolhouders en -trainers over het thema praten. Respect en discipline zijn sleuteltermen binnen de dojo.
Toch lijken sommige mensen en doelgroepen meer bij ‘de familie’ te horen dan anderen. Mannen met een migratieachtergrond vormen de heersende groep. Vrouwen, mensen met een beperking en lhbti+-personen zijn vaak ondervertegenwoordigd of zelfs onzichtbaar in de vechtsportschool.
Aanbevelingen: wees het voorbeeld door meer aandacht te besteden aan inclusie en antidiscriminatie
Drie aanbevelingen worden geformuleerd voor de nieuwe vechtsportbond en de huidige vechtsportwereld:
- Toon jezelf als voorbeeldbond.
- Besteed meer aandacht aan inclusie als businesscase.
- Schaad de reputatie van vechtsport niet (nog meer).
Interviews met vechtsportschoolhouders en -trainers
Voor dit onderzoek zijn interviews gehouden met zes vrouwelijke en zes mannelijke vechtsportschoolhouders en -trainers, vrijwel allemaal met een migratieachtergrond. De deelnemende respondenten werken allemaal bij een andere (vecht)sportschool. Doel van het onderzoek was om mechanismen van in- en uitsluiting te achterhalen in een etnisch gemengde sport. Onder zowel beoefenaars als (ondernemende) aanbieders.
Literatuurverwijzing: Aydoğan, G.N., & Elling, A. (2025). Familyvibes in de dojo: Ervaringen van vechtsportschoolhouders en -trainers met een migratieachtergrond. Utrecht: Mulier Instituut.