Meer bewegen tijdens de schooldag
Mogelijkheden en behoeften volgens schooldirecteuren en leerkrachten, factsheet 2023/17
Samenvatting
Het merendeel van de basisschooldirecteuren is bekend met het concept ‘de actieve schooldag’. Toch ondersteunt slechts één op de drie de implementatie hiervan. Daarnaast zetten de meeste leerkrachten wel bewegend leren in, maar doet slechts een klein deel dit dagelijks. Dat blijkt uit onderzoek van het Mulier Instituut onder directeuren en leerkrachten van vier scholenkoepels.
Bij een actieve schooldag worden leerlingen gestimuleerd om tijdens de schooldag meer te bewegen. Manieren daarvoor zijn bijvoorbeeld bewegend leren, een actieve invulling van de pauze en stimuleren dat kinderen lopen of fietsen naar school.
Lang niet alle directeuren ondersteunen implementatie actieve schooldag
Van de directeuren is 61 procent bekend met het concept van de actieve schooldag. Daarvan vindt het grootste deel dat zij verantwoordelijk zijn voor ondersteuning bij de implementatie. Dit lukt in de praktijk niet alle directeuren. Gebrek aan tijd en prioriteit spelen daarbij een rol.
Daarnaast voldoet 35 procent van de scholen nog niet aan de nieuwe wettelijke eis van twee lesuren bewegingsonderwijs per week, gegeven door een bevoegde leerkracht. Dit komt onder andere door een gebrek aan bevoegde (vak)leerkrachten of aan capaciteit in accommodaties. Enkele directeuren ervaren dat er weinig ruimte in en om de school is om leerlingen te stimuleren om te bewegen.
Bewegend leren niet structureel ingezet
Veel leerkrachten zetten bewegend leren in, maar slechts 17 procent doet dit dagelijks. Dit zijn vooral leerkrachten uit de onderbouw. De meerderheid van de leerkrachten (57%) heeft behoefte aan meer voorbereidingstijd.
Directeuren ondersteunen de inzet van bewegend leren vooral (81%) door materiaal aan te schaffen. Tijd voor voorbereiding vrijmaken doen maar weinig directeuren (6%).
Vaker bewegend leren gaat samen met betere ervaringen voor leerkrachten
Leerkrachten die dagelijks of wekelijks bewegend leren inzetten, ervaren minder vaak onrust in de klas tijdens en na een activiteit dan leerkrachten die het maandelijks of onregelmatig inzetten. Ook ervaren zij verschillende aspecten van de voorbereiding als eenvoudiger. En ze geven vaker aan veel kennis te hebben over de toepassing, effecten en implementatie van bewegend leren.
Vragenlijst onderzoek onder vier scholenkoepels Voor dit onderzoek hebben we vragenlijsten afgenomen bij directeuren en leerkrachten van vier scholenkoepels. Van november 2022 tot en met februari 2023 hebben 66 directeuren een vragenlijst ingevuld over verschillende onderdelen van de actieve schooldag. In februari en maart 2023 hebben 531 leerkrachten een vragenlijst ingevuld over bewegend leren.
Literatuurverwijzing: Westerbroek, M, & Singh, A.S. (2023). Meer bewegen tijdens de schooldag: mogelijkheden en behoeften volgens schooldirecteuren en leerkrachten, factsheet 2023/17. Utrecht: Mulier Instituut.