Preventieve activiteiten voor ouderen die onvoldoende bereikt worden: wat zijn kansrijke elementen?
Samenvatting
Veel gemeenten of wijken bieden activiteiten voor thuiswonende ouderen aan om gezond oud worden en zelfstandig functioneren te bevorderen. Dit wordt ook wel preventieve ouderenzorg genoemd.
Voorbeelden zijn activiteiten om meer te bewegen, gezond te eten en sociale contacten te bevorderen. Maar niet alle ouderen doen hieraan mee. Onder andere ouderen met een lage sociaal economische status, met een klein sociaal netwerk en oudere migranten met een niet-westerse achtergrond nemen, volgens professionals, niet vaak deel aan deze preventieve activiteiten. Ook benadrukken professionals dat het van belang is meer aandacht te besteden aan deze groepen ouderen in de preventieve ouderenzorg.
Wat maakt dat zij onvoldoende bereikt worden met deze activiteiten? Zijn er activiteiten waarbij dat beter lukt? En wat zijn elementen die eraan bijdragen dat deze ouderen wel meedoen?
Enkelen voorbeelden van beweeginterventies gericht op ouderen met lage ses:
- Scoren met gezondheid;
- Sociaal vitaal;
- Bewegen valt goed
Kansrijke elementen zijn gericht op:
- inhoud van activiteiten (aansluiten bij behoeften, multidimensionale aanpak, ervaringsgerichte insteek, sociaal samenzijn);
- benadering van de ouderen (passende wijze, sensitieve communicatie en inzet van sleutelpersonen);
- toegankelijkheid van activiteiten signalering en doorverwijzing, voldoende tijd en middelen, toegankelijke locatie, rekening houden met culturele gebruiken en gewoonten);
- competenties van professionals en vrijwilligers (specifieke competenties, goede samenwerking tussen professional en vrijwilligers, begeleiden van vrijwilligers en expliciete aandacht in het onderwijs.
Ook doet deze factsheet aanbevelingen voor professionals en gemeenten om preventieve activiteiten te optimaliseren.
Literatuurverwijzing: Herber, G., Lemmens, L.C., Spijkerman, A.M.W., Bruin, S. de, & Oostrom, S. van (2018). Preventieve activiteiten voor ouderen die onvoldoende bereikt worden: wat zijn kansrijke elementen?. Bilthoven: RIVM.