Environmental influences on physical activity among adolescents
Studies on determinants and intervention strategies
Samenvatting
Onvoldoende bewegen tijdens de adolescentie is gecorreleerd met een aantal ziekten en aandoeningen. In Nederland voldoet slechts een kwart van de jongeren aan de Nederlandse Norm Gezond Bewegen. Het is daarom van belang dat Nederlandse jongeren meer gaan bewegen. Om beweeggedrag te bevorderen is het belangrijk om inzicht te krijgen in belangrijke en veranderbare determinanten. Verschillende modellen en empirisch bewijs laten zien dat individuele factoren, zoals attitude, waargenomen gedragscontrole, intentie en bewustzijn van beweeggedrag, belangrijke determinanten van beweeggedrag zijn. Sociaalecologische modellen veronderstellen dat naast individuele factoren ook omgevingsfactoren, zoals de beschikbaarheid van faciliteiten om te bewegen, mogelijk een invloed hebben op beweeggedrag. De invloed van deze omgevingsfactoren zou volgens deze theorieën in samenspel met individuele factoren van invloed zijn op beweeggedrag, bijvoorbeeld door mediatie of moderatie. Het bewijs voor de invloed van omgevingsfactoren op beweeggedrag van jongeren en het samenspel met andere factoren is echter beperkt. Daarom is verder onderzoek nodig om te begrijpen hoe deze omgevingsfactoren gerelateerd zijn met beweeggedrag bij jongeren. Het eerste deel van het proefschrift richt zich op deze vraag. De studies uit het eerste deel van het proefschrift laten zien dat er geen bewijs is gevonden voor een directe, of gemedieerde, associatie tussen de aanwezigheid van objectief gemeten fysieke omgevingskenmerken en beweeggedrag bij jongeren. Echter, samen met een positieve intentie of een grote hoeveelheid buurt sociaal kapitaal is de objectief gemeten aanwezigheid van sportfaciliteiten positief geassocieerd met sportparticipatie bij jongeren. In het tweede deel van het proefschrift wordt de ontwikkeling en evaluatie van twee 'advies op maat interventies' (YouRAction en YouRAction+e) om beweeggedrag te bevorderen beschreven. Doordat beide interventies ontwikkeld zijn op basis van het Intervention Mapping protocol, zijn ze goed theoretisch onderbouwd. De YouRAction interventies werden ontwikkeld voor gebruik in de eerste klas van het voortgezet onderwijs. Het doel van beide interventies was om het aantal jongeren dat, zes maanden na interventiegebruik, voldoet aan de NNGB met 10 procent te verhogen. Beide versies van de interventie richtten zich op individuele determinanten, zoals bewustzijn van beweeggedrag, attitude ten aanzien van bewegen, waargenomen gedragscontrole en actie planning. De uitgebreidere YouRAction+e interventie richtte zich daarnaast ook op het bewustzijn van mogelijkheden om in de buurt te bewegen, door omgevingsfeedback te geven in GoogleMaps. In deze kaarten werden bijvoorbeeld sporthallen en parken afgebeeld samen met extra informatie over deze faciliteiten en websites. De resultaten van de effectevaluatie van de YouRAction interventies lieten zien dat de interventies geen effect hadden op het bevorderen van het aantal jongeren dat voldoet aan de NNGB; dit had mogelijk te maken met suboptimale implementatie van de interventies.
Literatuurverwijzing: Prins, R.G. (2012). Environmental influences on physical activity among adolescents: studies on determinants and intervention strategies. Rotterdam: R.G. Prins.